"خوین نیەخەفێ" مەتەڵ ئەڕای زاڕووەیل – نویسەر: وەحید کەماڵی

دە زەمانەیلێ فرە قەدیم دو کەس کە هەردگیان نەچیرەوەن بین دە ئابادیێ دژیان ، یەکێ دەیان " پاشە " نامێ بی و ئووەکەیش " کاوە " .

کاوە کوڕە شیرینەی باڵابەرزێ خوەش خوڵکێ ئەڵیەک کەفتگێ بی ، چنە کە کەس پڕێ چیەم تەماشای نیەکرد . پاشە دە کاوە کوڵتر بی و سەر و قەبووزێ رەنگین نەوی و ئایمێ دەم تیەڵێ بی .کاوە و پاشە وەردێ یەک دووس بین و هەمیشە وە یەکەو دچگنە نەچیر و هەرچگ دکوشتن دە بەینێ خوەیان بەشێ دکردن.
دە نامێ ئابادی دویەتی بی وە نامێ " گوڵباخ " کە دە رەنگینی و شرینی هیچ وە جی نەیشتی و وەختێ شوی کردنێ هاتی ، فرە کەس خوازمەنی کەرێ بین ئەمان گوڵباخ دل وە کەس نای . دویەت دڵێ دە لای کاوە بی و چیەمەڕێ رۆژێ بی تا کاوە بایگە خوازمەنیێ ، کاوەیش فرە خاترێ گوڵباخ دخواس و زەمین تا ئاسمان عاشقێ بی ئەمان هێمان دە توانای نەوی کە بچووە نوا ئەڕای خوازمەنی دویەت ئەمان وەردێ گوڵباخ وادەو قەرارێ خوەیان کردین .
دەلای تریش پاشە خوەشێ دە گوڵباخ دیات و دخواس بچووە خوازمەنیێ ئەمان گوڵباخ خوەشێ دە چترێ پاشە نیات و تەنیا کاوە دخواس . دڵ یەکێ بی و دڵبەر بردیگەی ... چوی ئویشن :
مەگەر خوسرەو ناشت مەتای رەنگارەنگ شیرین پەی فەرهاد سەر مەدا وە سەنگ
بەڵێ گوڵباخیش دڵ وە کاوە دای ....
پاشە دە ماجەرای دڵداریێ کاوە و گوڵباخ خەوەر داشت ئەمان نیەتەنست دڵ دە گوڵباخ بکنێ و نیەزانست چە بکەی ؟ رۆژ و مانگ و ساڵ گوزەریا و کاوە دە نەچیرەوانی وە جیێ ڕەسی کە نام و دەنگێ دە هەمە جی پێچیای و بییە یەکە کوڕێ کویەسان . باوگێیش بنێ باڵێ گرتی و ماڵ و زنەیێ بیچگێ نای وە یەک و دی دخواس بچووە خوازمەنیێ گوڵباخ . یەی رۆژ دەمتەقەی دویەت ئەڕای باوگێ کرد و باوگێیش قەبوڵ کرد و دویمای چەن رۆژێ چگنە خوازمەنیێ دویەت . هوزێ باوانێ دویەتیش کاوە وە دڵیان بی و وە شادی و خوەشی چگنە پیریێ خوازمەنی کەرەیل .دویمای قسەو باس و قەوڵ و قەرار چەن مانگ وەی نەچگ کە کاوە و گوڵباخ سویر کردن و دە خوەشی و شادی دژیان .
پاشە کە هەم نام دەرکردنێ کاوە دە نەچیرەوەنی دە یەیلا و داخێ دویەت ژەلای تر دەبانێ دڵێ بی و هیچ ژە دەسێ نیات ، کینەتێ کاوە گرتیە دڵ و چیەمەڕێ رۆژێ بی تا دەرفەت ئەڕای بکەفێ و چزێ خوەی بێگەڵ کاوە .
چەن مانگێ دە سویرێ کاوە و گوڵباخ گوزەریای کە یەی رۆژ کاوە وە پەی ئشکار ژە ماڵ دا وە دەر ، گوڵباخ جامێ ئاو دە شوونێ ڕشان و وەردێ یەک ماڵئاوایی کردن . کاوە کەفتە ڕێ و گوڵباخیش تا کاوە وە چیەم دیار بی دە کەلێ دەرانە وسا. تومەس پاشە ها وە دیار و دینێ کە کاوە ئەڕای شکار کەفێگە ڕێ . وە خوەی وت : ئمرۆ رۆژێگە کە وەختێ فریەیگە چیەمەڕێم ... !
زی زی چگەو ماڵ و شەنگ قەتار بەسی و تفەنگ خسە شان و چونکە دزانست کاوە وەراو کاملا چوو ، ئەڕای خەڵەتاننێ مەردمێ ئابادی وە ڕێێ ترەو دە ئابادی درات کە وە چەواشەی و هەگێ خاس ژە ئابادی دویراو بی وە لاڕێەو وەراو هەنازێ کاوە چگ و کەفتە شوونێ کاوە . چەن ساعەتێ گوزەریا و کاوە و پاشە دی فریە دە ئابادی دویراو کەفتین وە جورێ کە تەقەی تفەنگیش وە ئابادی نیەڕەسی . پاشە خوەی ڕەسانیە دویرو نزیکێ کاوە و دزی و بێدەنگ دە شوونێ دچگ و هووشێ وە چوارباڵێ بی.
کاوە ژە دەنێ کردە ئوو ڕی و پاشەیش وە کوڵە پسی دە شوونێ بی . نزیکێ نیمەڕو بی و کاوە هەم شەکەت بی و هەم ورسگ ، دارێ تایێ دەولاترێ بی چگ وەراو دار و دە سای دار نیشت تا هچانێ بخوەی . دە پای دار نیشت و وەر کرد وە دەروەنێ قویلێ کە دە خوارتر بی ، دە ناکام چگە خەیاڵ و تەوەنێ گوڵباخ بردەی ... !
گوڵباخ زگێ پڕ بی و یەکێ دومانگێ تر وەختێ زایینێ و کاوەیش رۆژ و شەو دکرد تا کەی گوڵباخ وە سڵامەت بار بنێگە زەمین . پاشە کە دی خاس خوەی نزیکێ کاوە کردی ، ئێسفای چوار دەوریان گرت و دڵێ قایم بی کە کەس وە دیاریان نییە ، وە یەواشێ خوەی ڕەسانە نزیکێ کاوە . کاوە چنە فکر و خیاڵ بردیگەی چمان دەی دنیا نەوی و نەزانست پاشە ها پشتێ سەرێ . پاشە کە خوەی چەسبانیە کاوە لویلێ تفەنگ نا پووقێ ملێ کاوە و وت : بجویلی مەزگت پشکنم ... !

ڕک دە کاوە بڕیای و هیچ ژە دەسێ نیات ، پاشە وە یەواشێ تفەنگەی کاوە دویراو خست و هەگێ زانست کاوە بێ دەسەڵات بیە وت : گویە بگر بزان چە ئویشم ! . ئمرۆ رۆژێ منە و خوازم تاوانێ هەرچگە وە سەرم هات دەت بسینم . کاوە کە دی پاشەسە فکر کرد پاشە دێرێ هەنەکی وەردێ کەی ، ئەمان وەختێ نووڕس خوین نامێ چیەمەیلێ گرتگە و وە ڕاسی دێرێ هەڕەشە کەی وت : ئاخر دە بانێ چە ؟! مەگەر من چە وە تو کردمە کە ئێقەرە ئاگرێ دڵت فریەسە ؟! ... بێرژە یە بییە کە وەردێ یەک رەفیق بیمنە و خوەت خوو زانی کە تا ئێسە هیچ گەنیێ وەت نەکردمە ! ئەڵبەت فکر دکردم و دیار بی دویمای یە کە من گوڵباخ خواستم تو گوەڕیایتە ئەمان نیەزانستم ئێقەرە دڵت پڕە و ئایمێ کینەتیگیت ! .
پاشە وت : دی هیچ نەیش و یەی گولە نا وە ڕانێ ، کاوە وت : پاشە دەس دە خوینێ من بکیش ، ڕاسە کەس وە دیارمان نیە ئەمان خودا ها وە چیەم و کردارێ تو دینێ ، پاشە یەی گولەی تریش نا وە ئوو ڕانێ ، کاوە کە خوینێ گیانێ شۆڕەی دیات وە زوورێ دەس خوەی کڕان تا ڕەسیە دارە تاییە و هەردگ دەس خستە دەورێ گەزارەی دار و وت : هەی دار تو شایەت بوو کە من وە بێ تاوان وە دەسێ ئی ناپیا دێرم ژە بەین چم ، دەینم ها ملت خوینم پاکوت نەو ... ! پاشە لویلێ تفەنگ نا پشتێ سەرێ و یەی گولەیش دالە کەپووڵێ ، مەزگ و خوینێ کاوە پشکیا ڕی دار و دە شوون گیان دا .
پاشە کە وە مرادێ خوەی ڕەسی و دڵێ هوینکاو بی شوونێ دەسێ داورە سڕی و دویراو کەفت و وە جوورێ چگە ماڵ کە کەس وەی نەزانست . خوەر ئاوا بی و کاوە نەهاتە ماڵ ، گوڵباخ هووڵ کەفتیە دڵێ چمان دزانست کاوە تویش هاتگە ئەمان ئوو شەوە دەنگ نەکرد و تا رۆژێ پاک چیەمێ وە دەرانە بی ئەمان ژە بەختێ شەڕێ خەوەرێ دە کاوە نەوی .ئی رۆژ وەختێ کاوە ناتەو ، گوڵباخ ژە ناهەڵاجی پەلامارێ هووزێ خەسیوران برد ، دەنگ ئەڵسا و قاڵ کەفتە ئاوایی . خەڵکێ فریەی گرداو بین و دویمای ساعەتێ چەن دەسە ژە کوڕەیلێ ئاوایی وە چەن هەناز چگن وە شوونی َ کاوەی ئاخر وە شەڕ .
پاشەیش خوەی خستە نامێ یەکێ دەو دەسەیلە ئەمان وەردێ ئەو کەسەیلە چگ کە وەراو ڕێێ تر دچگن نە ئوو شوونە کە تەرمێ کاوە دەی بی . نزیکێ ئێوارە چەوێ کوشیانێ کاوە ڕەسیە ئاوایی و تەرمێیش وەرژە خوەر ئاوا هاوردن . مەردمێ ئاوایی گشتێ کۆ بین و هەرکە چشتێ دووت .بنەماڵەی کاوە و گوڵباخێ بەدبەخت کە دی نەیش و نەپرس ، دونیا وە ڕویان ڕەش و تاریک بی . کوڵ وڕ جنازە شووشتن و بردنەی قەورسان و نانەی قەور. هێمان یەی هەفتە دە کوشیانێ کاوە نەچگی کە باوگێ ژە خوسە و داخێ دق کرد و مرد . دویمای مردنێ باوگێ کاوە بنەماڵەیان بار ئەڵوەسین و بارکردن وەراو لای بڕێ دە قەوم و خێشەیلیان کە ژە وڵاتێ خوەیان فرە دویر بین.
گوڵباخ چەن جار دخواس خوەی بکوشێ ئەمان وە خاترێ یەکێ زگێ پڕ بی دەسێ بڕەو نیەکرد . رۆژگاریان وە ماتەم و تەنگی و ژاری دچگە سەر تا گوڵباخ کورێ هاورد و وە یادی شوییەی نامێ نا کاوە . وە هاتنە دنیای کاوە بیچگلە کەمێ ڕەنگ و ڕی نیشتە ژیانیان و وجاخیان ڕوشن بی . کاوە بیچڵەیش رۆژ وە رۆژ گەپتر دووی تا رۆژێ ڕەسی بیە شێرە کوڕێ وێنەی باوگێ .گوڵباخ فریە نەقڵێ باوگێ ئەڕای کردی و ماجەرای کوشیانێشی ئەڕای وتی کە چە وە سەریان هاتگە.
کاوە ژە گشت چشتێ وە باوگێ بردی و فرە وەخت وە یادێ باوگێ تفەنگەی کە دە باوگێ وە یادگاری ئەڕای مەنی دخستە شان و دچگە نەچیر . رۆژێ وە داڵگێ وت : خوازم بچم سەرێ بێمەڵ وڵاتێ خوەمان و شوونێ کوشیانێ باوگم بینم و دەو کوێیەیلە کە باوگم نەچیر دکرد بگەردم و یادێ دەی بکەم .
داڵگێ فرە وەی لاڵکیا کە رۆڵە نەچوو واورە ، ترسم تویش بایت ، من خو بێرژە تو کەسێ نەیرم ...هەرچگە وت وە عەقڵێ کاوە نەچگ و داڵگێ وەختێ دی نیەتەنێ نوای بگرێ وت کوڕم یەمە کە چیت یەی چشت ژە ویرت بوو ! ، دە لای کەس نەیش کە کوڕێ کیت و بندروسێ خوەت و هیچکە نەیش ناوە بڕەسێگە گویەی ئوو کەسەیلە کە باوگت کوشتن و وان فکر بکەن تو هایتە شوونی بکوشێ باوگت و ئێگل وە جوورێ تویشێ شەڕ بارنەت . یەکی دو ماڵ دە قەومەیلمان هانە ئوورە ئەر خواسی لا بگر وەیان ، هووزێ فڵانە کەس و ...
دویمای چەن رۆژ کاوە گورجاو بی و وەراو میلکانێ باوانێ کەفتە ڕێ . سێ رۆژ ڕێ بڕی تا ڕەسییە ئوو وڵاتە . وەختێ چگە نامێ ئابادی دو سێ کەس وەراو پیریێ دیاتن ، کاوە نوونێ قەومەیلێ ژەیان گرت ئەمان نەوت قەومیانە تا کەس نەناسێگەی و وانیش وە ئشارەت یەکێ دو یانە نیشانێ دان . کاوە ئەڕا یە کەس نەناسێگەی لانام ئەڕای خوەی نای ، قەیرێ چگ تا ڕەسییە دەرانەی ماڵێ ، تەقە دە دەر کرد و چگە نامێ هەسارێ ماڵ . خاون ماڵ هاتە نوای ، کاوە کەیف خوەشی وەردێ کرد و ئەییش مکیسێ کرد و یەکەو چگن دە وەر ئەیوانێ ماڵ نیشتن .
خاون ماڵ پیای ویەردە ساڵێ بی و خوەش خوڵک و ڕی خوەش ، وەردێ کاوە دەس کردنە دەمتەقە و قسە و باس . کویخا فرەتر دخواس بزانێ ئی کوڕە کییە و ئەڕای چە هاتگەسە لایان ، یە بی کە هە سوال پێچێ کاوە دکرد ، کاوەیش هە قسییەی کویخا دگوەڕان و هەواڵێ کویەسان و شوونێ کەڵ و نەچیر دەی دپرسی . کویخایش وەختێ نووڕس کاوە فرە مەیل نەیرێ چشتێ ژەبارەی خوەی بویشێ ئەویش فرە پاپیای نەوی . دویمای نەقڵێ فرەی ژەبارەی شوونی َ نەچیر و کەو ، کویخا وت ئمڕۆ هەم دێرە هەم تو شەکەتی ، وە همێدێ خودا سۆ شاوەکی دە وەختێ بەیان کەفیمنە ڕێ و وە یەکەو چیمن خڕێ خوەیمن و ئەر خودا خواس شکاریش کەیمن .
شەو دنیا پووشان و دویمای شیم و کەمێ گەپ و گۆڕ گرتن خەفتن . شەو چگە سەر و دەمێ بەیان ژە خەو ئەڵسان و ئەناشتا کردن و وەرژە دراتنێ تیشکێ خوەر کەفتنە ڕێ . تا ئێوارە فرە گەردین و وە دەسەماڵە دو سێ کەوک کوشتن و وە چاشتێ نیمەرۆ ورشاننان . نزیکێ ئێوارە وە سەرێ یاڵەیلەو ڕێ ماڵ گرتنە وەر و هەگێ دیاتن ڕەسینە پای دارێ تایێ . کویخا وت : روڵە ئی دارە دیتە ؟... ژە پای ئی دارە کەسێ کوشیاگە کە وە ڕۆژێ خوەی کوڕ وە بان دەسێ نەهاتی ... ! کاوە بێدەنگ مەنی و گشت گیانێ بیە گویە و چەمەڕێ باقی قسەیلێ کویخا بی . ئەڵبەت ئاگر کەفتیە دڵێ ، ئەمان وە هەر فەنێ بی نوای خوەی گرت و هیچ وە ریێ خوەی ناورد .
کویخا ژەبارەی باوگێ و کوشیانێ نەقڵێ فرەی کرد و دە ئاخرێ قسەیلێ وت : داخێ گرانمە کە کەس نەزانست کی ئوو دڵاوەرە کوشت و وە دەرباڵێ کەرواسەی ئەسرێ چیەمەیلێ سڕی و وت : خودایا خوەت بەنامێ بکە. هەردگیان گڕێ بێدەنگ وساین ... ! کویخا دەس نا بانێ شانێ کاوە و وت : بچیم تا شەو نەگرتگەسەمان . کاوە کە وە بێ خوازێ خوەی ئەسرێ چیەمێ ڕێ گرتی ، تفەنگ خستە شان و هەردگیان وە یەکەو نەمین وەراو خوار .ئوو شەوە خاو وە چیەمێ کاوە نەکەفت ، تا شاوەکی دە خەیاڵێ باوگێ بی و ناپیایەتیێ کە وەردێ کریای .
پاشە دەورێ پەنجا ساڵ دە عومرێ چگی و هێمان کەس ژە رازێ خەوەر ناشت . هێمان دچگە نەچیرەوەنی و حساوی ئەڕای خوەی نام دەرکردی و بازارێ گەرم بی . ماجەرای کوشیانێ کاوەیش دی دە ویر چگی و پاشەیش دی خەیاڵێ ئاسوودە بی .
کاوە یەکێ دو رۆژێ تریش میوانێ ماڵێ کویخا بی ، ئەمان جوورێ رەفتار کرد کەس نەزانێ کییە و مەردمە فکر دکردن ئەڕای شکار هاتگەسە ئوورە .یەی رۆژ شاوەکی شەفەق دە ماڵ دا وە دەر و وەر کرد وەراو کوێەسان و چگ وەراو ئوو شوونە کە باوگێ دەی کوشیای . هەگێ ڕەسییە لای دارە تایە ، شەنگ قەتار دراورد و دە پای دار نیشت . قسیەیلێ کویخا ژە بارەی باوگێ هاتە ویرێ و قەیرێ فرەی گریوس . وەختێ بارێ دڵێ سۆک بی گورجاو بی و تا خوەر هاتە نامڕاسێ ئاسمان گەردی . خڕێ فرەی خوارد و ئەڕای نان خواردن دە سای کەوسێ کەمەرێ وسا ، ئاگرێ کرد و کتریێ ئاو نا ملێ . وەختێ داشت نان دخوارد ژە ناکام پیڕەی کەڵێ هاتە گوێیەی ، قەیرێ فرەی چیەم گل دا و نووڕس کەڵێ ها قەی کەمەرەی بانێ سەرێ . زی زی گورجاو بی و تفەنگ ئەڵگرت و وە کووکەچەمێ چگ تا کوشنگەی کەڵ ، کەڵ بوێ کاوە گرت و دەرچگ ، قەیرێ چگ و دوارە وسا . کاوە هاتەو و کوڵەپشتی و کەلوپەلەیلەی کۆ کرد و پەیێ کەڵ گرت . دوارە خوەی ڕەسانە نزیکێ کەڵ و تا دخواس تەقە بکەی ، کەڵ ژەنوو وای . کەڵ چوی شوان خەڵەتنە کاوە دکیشا وە شوونێ خوەی و کاوەیش دی جەڕ گرتییەی و جووز دەی نیەکرد . کەڵ چگ وەراو ئوو شوونە کە باوگێ کاوە دەی کوشیای ! کاوەیش هە دە شوونێ بی . کەڵە ڕاس چگ و دە پای دارە تایە کە باوگێ کاوە دەورە کوشیای وسا و کاوەیش ئێجارە وە سەییادی خوەی ڕەسانە کوشنگەی کەڵ . کەڵ وسای و کاوەیش نیشتە سەرێ دەس ئەڕای تا تەقە بکەی ئەمان دە ناکام دەسێ سوس بی و تفەنگ نەتەقان !.
دەسێ بڕەو نەکرد دەورە شەنگ بخەی وە کەڵ ، ماجەرای هاتنێ کەڵ وە پای ئی دارەیشە فرە ئەڕای ئەڵاجەی ...! . کاوە وسای تا کەڵ شوونێ خوەی بگوەڕێ ، دەناکام تەقەی تفەنگێ هات و کەڵ دریا زەمین ...! یەکێ دە بنێ چرووێ هاتە دەر ، بەڵێ پاشە بی و ئوو رۆژە هاتیە کوێیە وە نەچیر . چمان دەسێ ئەجەڵ هاوردیگەی ! پاشە سەرێ کەڵ بڕی و و شەنگ قەتار دراورد تا پووسێ درارێ .
کاوەیش هاتە لای پاشە و سڵام کرد و وت : دەس خوەش ، بەخت فرە یارتە ! پاشە جواوێ دا و وت : تو کیت ؟ دەیرە چەکەیت ؟ کاوە وت : من دە وڵاتێ دویرێ هاتمە ، ژە چەن دەروەن ئوولاتر پەیێ ئی کەڵە گرتم تا ڕەسیمە ئێرە ئەمان بییە قسمەتێ تو ... !
پاشە دا ژێرێ خەنگ و قەیرێ فرەی خەنس.کاوە فکر کرد پاشە وە ئەی خەنێ و قەشمەری وەی کەی!
وت برا ئەڕا وەم خەنی ؟ خو من دە شوونێ بیم و هاوردمەی تا ئێرە و تو تەقە دەی کردی ، یە کووێ خەنگ دێرێ ؟! وە یە ئویشن مفت خوەری . پاشە وت : نە کاکە وە تو نیەخەنم ، ماجەرا چشتێ ترە ! کاوە وت : چەسە ؟! پاشە وت : ئی دارەسە ، یە دارێ بەخت و ئقباڵێ منە ، من و ئی دارە وەردێ یەک رەفیقیم و ماجەرا دیریم و ژەنوو دەس کردە خەنستن ! .
کاوە گوێیەیلێ زیل بی و دەلای خوەی وت : هەو ! کابرا حوکمەن چشتێ زانێ ، بایەسە وە هەر فەنێ بییە قسە دەی بکیشم. وە پاشە وت : خو ماجەرای تونو ئی دارە چەسە کە ئێقەرە خەنگ دێرێ ؟!
خوەش دێرم منیش بزانم . پاشە وت : گشت چشتێ و گشت قسیەی خو وە گشت کەسێ مەربووت نییە و دەس کردە کوڵک و پووس کردنێ کەڵ .
کاوە کە نووڕس نیەتەنێ وە زوانێ شیرین قسە دە کابرا بکیشێ وە خوەی وت باسە بترسنمەی تا قسە دە دەمێ بکیشم . کەڵەشێرێ تفەنگەی کیشا و وت : هەی کویخا دیری دروو ئیشی ! تو وە من خەنستی ، ئەگەر ڕاسێ نەیشی وە پیایەتیم قەسەم یەی گولە کەمە قاتڵت و لویلێ تفنگ گرت وەراو پاشە .
پاشە کە نووڕس کوڕ وە ڕاسی دەس وە تفەنگ بییە و فکر کەی پاشە وە ئەی قەشمەری کردگەو خەنستگە دە لای خوەی وت داستانێ تر ئەڕای ئویشم تا شەڕێ بکەفێگە لا . وت : کاکە من و رەفیقەیلم فرە شەوەیل دە پای ئی دارە مەنیمنە و منیش کەفتمە ویرێ قسەیلێ خوەشێ ئەوان و وە قسەیلیان خەنستم .کاوە کە زانست پاشە دێرێ دروو ئویشێ وت : نیەتەنی بخەڵەتنیتەم ، ئی مەتەلەیش دە خوەت دراوردی و من باوڕێ نیەکەم ، جارێ تر وەت ئویشم یا ڕاسێ بویش یا کوشمەت ... !
پاشە فرە ترسیای و ڕەنگ دە ریێ نەمەنی و دزانس کاوە باوڕ وە قسەی نەکردگە ، ژەلای خوەی وت : ئی پیا خو نە ناسێگەم و نە نامم زانێ و ژە وڵاتێ دویرێ هاتگە و ئەڵگەردێگەو ، چوزانێ من کیێم و ژە هوزێ کی ؟ ئەگەریش هات و دە لای کەسێ چشتێ وت و زەمانێ ڕەسییە گوێیەی ئابادی خو کی زانێ من ئوو کەسە بیمە و ئەگەر کەسیش دە من شک کرد خو دێمە ژێرێ . کەس خو نیەتەنێ مەجبوورم بکەی و بکەنەی ملێ من . وە جوورێ ماجەرا ئەڕای ئویشم تا جووز دەم بکەی .
پاشە وت : باشە کاکە چشتێ ئەڕات ئویشم ئەمان پیاگانە و وە وجدانت قەسەمت دێم هە خوەت بزانیتەی و دە لای کەس دەمتەقەی نەکەی ؟ کاوە وت : بویش بزانم ...
پاشە دەس کردە وتنێ داستانێ خوەی و دار ئەڕای کاوە و وەختێ داستان تەمام کرد وت : رۆڵە من وە یە خەنستم کە وە کوشتنێ ئی کەڵە کەفتمە وێرێ قسەی ئوو پیا کە دیەتێ خوەی خستە ملێ ئی دارێ بێ دەم و زوانە ... !
کاوە خوین نامێ چیەمەیلێ گرتی و دی نەیشت قسەیلێ پاشە تەمام بوو ، وە پاشە وت : ئەڵس زۆڵەزا ، ئەڵس و بچووە پای دارە بزانم . پاشە کە دە زیەڵەتراقی زەنەقێ دڕیای و نیەزانست چە باسە بکەی ، وە گیانەڕقە ئەڵسا و چگە پای دارە . کاوە وت : هادەی ئی دارە دەم و زوان ناشتوو و قسە نەکەی ئەمان خوەت بیتە زوانێ و دە جیێ دارە گشت ڕاسیێ وتیت . ئی کەڵەیشە ئەجەڵت بی . زانی من کیێم ؟ من کوڕێ کاوەسم کە تو وە نامەردی و ناپیایەتی کوشتیتەی .ئێسەیش جواوێ کردارت نێمە قەپاڵت . پاشە دخواس چشتێ بویشێ ئەمان کاوە ئەمان وەی نا و دو گولە نا ئەڵ کەپووڵێ .
پاشە وێنەی گەڵای پاییز کەفتە زەمین و مرد . کاوە گڕێ وسا بانێ سەرێ ، تفەنگ و قەتار دە قەی خوەی دراورد و خسانە بانێ لەشێ پاشە و بێ یەکێ ئەڵگەردێ وە ئابادی ، رَێی وڵاتێ دویر گرتە وەر .

کۆتایی

وشە :
نەچیرەوەن : ڕاوچی ، نێچیروان
کینەت : کینە ، ڕق
لاڕێ : لاڕێ، رێگای کورت
دەن : شکێر، زنار
تەوەن : بیر و خەیاڵی قووڵ
تایی : داری تایی ، دارێکی پیرۆزە
نەمین : سەرالێژ بوون
گوێیە : گوێ ، گوێچکە
گەزارە : پانی ، عەرز
دێیەت : دەین
چەو : هەواڵی ناخوش
خوسە: خەم و غوسە
برەو : دودڵ بوون لە ئەنجامی کارێک
بیچگلە ، بیچلە : بچکولانە ،چکوڵە
کامیان : تێپەڕ بوون – دکامین : تێپەڕ دەبوون
نوون : ناو نیشان ، ئادرێس
یانە: ماڵ ، خانوو
بن دروس: ناونیشانی خزمایەتی
ئێگل : دوای
ویەردەساڵ : پیر ، ئختیار ، بەتەمەن
دەسەماڵە : ڕاو کردن بە ڕێگاوە
یاڵ : یاڵ ، بلندای، بەرزایی
گڕێ : دەمێکی کورت،دەمێک
پیڕە : پرمە ، دەنگی کەڵە کێوی
کوشنگە: شوێنی نزیک بو تەقە کردن لە نێچیر
شوان خەڵەتن : شوان خەڵتێنە ، فرێودەر
جووز : واز – جووز کردن : واز هێنان
ئەڵاجەی : سەیر و سەمەرە ، سەرسوورمان
چروو: بێشە ، کۆمەڵە دار
زیل: تیژ ، هەستیار
زیەڵە تراق : ترساو
قەپاڵ : پەنجە ، دەست
کەپووڵ : سەر، کەلە